Vruchtwaterpunctie en Vlokkentest: Alles Wat Je Moet Weten
Lees alles over vruchtwaterpunctie en vlokkentest: hoe werken deze prenatale testen, wat zijn de risico's, en wanneer worden ze aangeraden?
Tijdens de zwangerschap kunnen ouders besluiten om genetische testen uit te laten voeren als er een verhoogd risico is op chromosomale of erfelijke aandoeningen bij de baby. Twee veelgebruikte prenatale diagnostische onderzoeken zijn de vruchtwaterpunctie en de vlokkentest. Beide tests worden gebruikt om genetische afwijkingen op te sporen, maar er zijn verschillen in de manier waarop ze worden uitgevoerd, het moment van de zwangerschap en de risico’s die eraan verbonden zijn.
1. Wat is een vruchtwaterpunctie?
Een vruchtwaterpunctie (amniocentese) is een prenatale test waarbij een klein beetje vruchtwater uit de baarmoeder wordt gehaald voor onderzoek. Het vruchtwater bevat cellen van de baby die genetisch materiaal (DNA) bevatten, wat kan worden geanalyseerd om te kijken naar chromosoomafwijkingen, zoals het syndroom van Down (trisomie 21), het syndroom van Edwards (trisomie 18) en andere genetische aandoeningen.
Hoe werkt het?
De test wordt meestal uitgevoerd na de 15e week van de zwangerschap. Onder echobegeleiding wordt een dunne naald via de buik in de baarmoeder ingebracht om een kleine hoeveelheid vruchtwater op te zuigen. De test zelf duurt meestal maar enkele minuten, en de resultaten zijn binnen 1 tot 3 weken bekend.
Risico’s
Hoewel een vruchtwaterpunctie doorgaans veilig is, brengt het een klein risico op een miskraam met zich mee (ongeveer 0,1-0,3%). Daarnaast kan er lichte buikpijn of vochtverlies optreden na de ingreep.
2. Wat is een vlokkentest?
Een vlokkentest (chorionvillusbiopsie) is een prenatale test die wordt uitgevoerd om vroeg in de zwangerschap chromosomale afwijkingen of genetische aandoeningen bij de baby te detecteren. In plaats van vruchtwater, worden bij deze test stukjes weefsel (vlokken) van de placenta afgenomen. Dit weefsel bevat hetzelfde genetische materiaal als de baby.
Hoe werkt het?
De vlokkentest kan al vanaf de 11e week van de zwangerschap worden uitgevoerd, wat eerder is dan de vruchtwaterpunctie. Er zijn twee manieren om de vlokken te verzamelen: via de buikwand of via de baarmoederhals (vaginaal). Ook deze procedure gebeurt onder echobegeleiding. Het monster wordt vervolgens in het laboratorium onderzocht op genetische afwijkingen.
Risico’s
Net als de vruchtwaterpunctie brengt de vlokkentest een klein risico op een miskraam met zich mee (ongeveer 0,5%). Daarnaast kan er na de test wat bloedverlies of buikkrampen optreden.
3. Wanneer wordt welke test aangeraden?
Beide testen worden aangeraden als er een verhoogd risico is op genetische afwijkingen, zoals bij:
- Eerdere zwangerschappen met een chromosomale afwijking.
- Een afwijkende uitslag bij de NIPT of combinatietest.
- Een familiegeschiedenis van genetische aandoeningen.
- Oudere zwangere vrouwen, waar de kans op afwijkingen toeneemt.
De keuze tussen een vruchtwaterpunctie of vlokkentest hangt vaak af van hoe ver je bent in de zwangerschap en je persoonlijke voorkeur. Omdat de vlokkentest eerder kan worden uitgevoerd, biedt deze de mogelijkheid om in een vroeg stadium al zekerheid te krijgen. Echter, sommige aandoeningen kunnen beter worden opgespoord via een vruchtwaterpunctie.
4. Voordelen en nadelen
| Test | Voordelen | Nadelen |
|---|---|---|
| Vruchtwaterpunctie | Betrouwbaar voor veel genetische aandoeningen | Wordt pas vanaf 15 weken uitgevoerd; kans op miskraam (0,1-0,3%) |
| Vlokkentest | Kan eerder in de zwangerschap worden uitgevoerd (vanaf 11 weken) | Klein hoger risico op miskraam (0,5%); beperkt in detectie van bepaalde aandoeningen |
5. Belangrijke overwegingen
Voordat je besluit een vruchtwaterpunctie of vlokkentest te laten doen, is het belangrijk om goed geïnformeerd te zijn over de risico's en de mogelijke uitkomsten. Het is raadzaam om met je verloskundige, gynaecoloog of een genetisch consulent te praten om te bepalen welke test het beste bij jouw situatie past.
Bronnen:
Wat is jouw reactie?
